Wśród roślin domowych nie ma tak wielu prawdziwych jednorocznych. Większość plonów, które są wyrzucane po luksusowym i długotrwałym kwitnieniu, można w rzeczywistości uratować na następny rok i sprawić, by zakwitły więcej niż jeden raz. Schizanthus to naprawdę rocznik. Ale „storczyk biednego człowieka” ma tak piękne kwiaty i kwitną w takich ilościach, że konieczność corocznej wymiany rośliny na nową nie zepsuje przyjemności jej ponownego wyhodowania. Schizanthus to wyjątkowa kultura, która dopiero zaczyna zdobywać popularność w naszym kraju i nadal jest lepiej znana jako roślina ogrodowa.
Schizanthus wisetonensis (Schizanthus wisetonensis). Farmer Burea-Uinsurance.com Mork
Spis treści:
Urocza orchidea biednego człowieka
Schizanthus jest najbardziej znany wśród hodowców kwiatów na całym świecie właśnie pod dźwięczną nazwą „storczyk biednego człowieka”. Tylko, że w przeciwieństwie do prawdziwych storczyków, roślina pierwotnie nie jest szklarnią wewnętrzną, ale ogrodową. Schizanthus (czasami wymawiano ich nazwę jako schizanthus) przeniósł się do kultury wewnętrznej z ogrodów doniczkowych, podbijając swoją zdolnością do osiągania znacznie obfitszego i długotrwałego kwitnienia, niezależnie od kaprysów pogody.
Schizanthus i storczyki nie mają wspólnych korzeni: Schizanthus należą do Solanaceae i mają znacznie więcej wspólnego z pęcherzycą i pomidorami. Tak więc piękne kwiaty Schizanthus nie powinny wprowadzać w błąd. Na całym świecie urocze roczniki rozprzestrzeniły się z Chile, chociaż występują w naturze w południowej Afryce.
Szczególnie popularne są dziś w Wielkiej Brytanii, gdzie moda na schizanthus zapewniła im miano absolutnego faworyta wśród sezonowców ogrodowych i halowych. Nazwa rośliny bezpośrednio nawiązuje do kształtu kwiatu – od greckiego „schizo” (rozszczepić) i „anthos” (kwiat).
Rodzaje i odmiany schizanthus
Jako roślina doniczkowa stosuje się tylko kompaktowe odmiany tych niesamowitych roślin jednorocznych. Schizanthus mają znacznie większy wybór w kulturze ogrodowej, ale do wnętrz nadają się tylko odmiany o wysokości około 20-30 cm, zwarte, gęste, zaskakująco dekoracyjne. Tych roślin nie można nazwać okruchami: obfitość kwiatów, pod którą luksusowa zieleń tylko skromnie zagląda, sprawia, że schizanthus jest masywny i potężny.
Zdecydowana większość schizanthus, które są sprzedawane jako rośliny domowe, reprezentuje jeden gatunek tego rocznego – Schizanthus Vizetonsky (Schizanthus wisetonensis), a raczej różne odmiany hybrydowe tego gatunku (sama schizanthus Vizetonian jest również rośliną uzyskaną przez krzyżowanie, tak że odmiany domowe są w rzeczywistości hybrydami hybrydy).
W rzeczywistości pochodzenie schizanthusów w pomieszczeniach jest zawsze nieznane i wybiera się je wyłącznie ze względu na ich walory dekoracyjne. Liczba odmian stale rośnie, a nowe mieszanki i odmiany kolorystyczne pojawiają się co roku w jeszcze większych ilościach.
Schizanthus jest ulubieńcem nie tylko europejskich projektantów, ale także hodowców, którzy nieustannie eksperymentują z krzyżowaniem i poprawą cech kwitnienia. Takie odmiany i mieszanki schizanthus od dawna stały się klasyczne w kulturze pokojowej, takie jak:
- Schizanthus 'Brilliant’ – legendarna jasna odmiana karminowa z żółtą plamką pośrodku kwiatu i ciekawymi małymi „falami”;
- Schizanthus 'Zwerg Bukett’ – karzeł, do 20 cm wysokości, wielobarwna odmiana o olśniewających barwach tonów pomarańczowych, różowych, czerwonych, żółtych ze zwiększoną plamistością;
- Schizanthus 'Star Parade’ – niesamowita odmiana z pięknymi kontrastującymi plamami i kreskami;
- Schizanthus 'Hit Parade’ – mieszanka odmian o najjaśniejszych akrylowych kolorach kwiatów;
- Schizanthus 'Roter Herold’ – odmiana wielkokwiatowa o szkarłatnoczerwonych, arystokratycznych kwiatach;
- Schisanthus 'Dwarf Bouquet’ – o bogatej kolorystyce obfitych kędzierzawych i zwartych krzewów.
Lepiej jednak wybrać schizanthus nie według nazwy odmiany, ale według koloru i rozmiaru, skupiając się na cechach czysto estetycznych.
Schisanthus to bardzo zwarte i gęste rośliny, które bardzo lubią być traktowane inhibitorami w centrach kwiatowych. W domu zakupione rośliny, szczególnie te w fazie masowego kwitnienia, mogą szybko się rozciągać i aktywnie rosnąć, ale jest to całkowicie normalny proces. Przy odpowiedniej formacji maksymalna wysokość schizanthus odmiany karłowatej Vizetone nie przekroczy 30 cm.
W schizanthus liście najczęściej porównuje się do paproci, choć z pewnością jest to bardzo dalekie od pełnoprawnej zieleni tego lata. Mocno rozgałęzione, wylegające lub proste pędy ozdobione są wdzięcznymi, jeśli nie filigranowymi, głębokimi przekrojami i „ostrymi” detalami, pierzastodzielnymi liśćmi. Zarówno zielenie, jak i pędy pokryte są frędzlami, co nadaje im matową i aksamitną konsystencję, doskonale podkreślając dość jasną tonację.
Schizanthus mają nieregularne kwiaty, nie przypominające struktury storczyków, z rozdwojonymi, asymetrycznymi płatkami do 2 cm średnicy, dwuwargową koroną i „otwartym” gardłem. Schizanthus swoje podobieństwo do storczyków zawdzięcza różnorodności pasków i plam, które sprawiają, że kolor jest niemal tak różnorodny, jak u legendarnych tropików.
Kwiaty tej rośliny letniej nigdy nie kwitną same, zawsze są zebrane w luźne wiechy kwiatostanów na szczytach pędów, przez co wydaje się, że pod kwiatami nie widać zieleni. Po kwitnieniu zawiązuje się małe skrzynki z małżami, zawierające nerkowate, bardzo małe nasiona, które nie tracą zdolności kiełkowania przez kilka lat.
Kolorystyka schizanthus w domu w niczym nie ustępuje braciom ogrodowym. Obejmuje kolory biały, żółty, różowy, czerwony, fioletowy, liliowy ze wszystkimi możliwymi kombinacjami kontrastujących żył i wielobarwnych plam, które nadają roślinie podobieństwo do storczyków.
Pielęgnacja Schizanthus
Jedną z głównych zalet, jakie uzyskuje schizanthus indoor ze względu na swój „roczny wiek” jest możliwość obserwowania jego super długiego kwitnienia, które trwa dosłownie od kwietnia do listopada. Jednocześnie tempo kwitnienia jest kilkakrotnie silniejsze niż roślin rosnących na otwartej glebie. Ale godność „storczyka ubogiego człowieka” nie ogranicza się tylko do dłuższego i bardziej bujnego kwitnienia.
Schizanthus wśród obficie kolorowych roślin jest również uważany za jeden z najbardziej bezpretensjonalnych. Jest łatwa w uprawie, nie wymaga tak ścisłej kontroli warunków i czujnej pielęgnacji: roślina i tak zostanie wyrzucona i nie ma potrzeby „bawić się” jej opieką. Właściwie wystarczy zadbać o chłodne warunki i dobre oświetlenie.
Schizanthus może być również uprawiany przez początkujących, chociaż w tym przypadku lepiej zacząć z nim zapoznawać się z gotowymi sadzonkami. Ale doświadczeni kwiaciarnie z przyjemnością odkryją dość specyficzne warunki do samodzielnej uprawy schizanthus bezpośrednio z nasion.
Oświetlenie dla schizanthus
Aby odnieść sukces w wyhodowaniu „storczyka ubogiego człowieka”, należy zapewnić mu dobre oświetlenie. Nie warto czekać na obfitość cieniowania. Ta wyjątkowa roślina nie lubi nawet lekkiego półcienia, nie boi się bezpośredniego światła słonecznego (ale lepiej chronić roślinę od południa w szczycie kwitnienia na południowym oknie).
Świetnie czuje się zarówno w jasnym, słonecznym miejscu, jak i w jasnym miejscu z rozproszonym oświetleniem. Nawet na świeżym powietrzu schizanthus musi być umieszczony w dobrze oświetlonym miejscu.
Wybierając rolę schizanthu we wnętrzu pamiętaj, że ten letni mężczyzna jest bardzo przyjazny i po prostu uwielbia wystawiać się w grupach i całymi kolekcjami. Świetnie będzie wyglądać nie w doskonałej izolacji (choć ujawni swoje wyjątkowe piękno), ale jako dodatek do innych schizanthus, letnich roślin domowych, klasycznych roślin: pelargonii, balsamu itp.
Komfortowa temperatura
Najtrudniejszą rzeczą w uprawie schizanthus jest właściwy dobór temperatury. Pomimo swojego południowoamerykańskiego pochodzenia i rocznego statusu, „storczyk biednego człowieka” nie należy do kochających ciepło piękności. Roślina ta wygląda lepiej (a im obficiej kwitnie), tym więcej można jej ochłodzić. Optymalna temperatura powietrza dla schizanthus to około 15 stopni, ale komfortowo będą też nieco wyższe wskaźniki – około 18 stopni Celsjusza.
Schisanthus lepiej umieścić w chłodnych pomieszczeniach, ale jeśli nie jest to możliwe, można częściowo skompensować temperaturę powietrza poprzez zwiększenie wilgotności. Po kwitnieniu schizanthus są po prostu wyrzucane, dlatego będziesz musiał zadbać o zimową temperaturę zawartości tylko w jednym przypadku – podczas uprawy własnych sadzonek. Zimą sadzonki trzyma się praktycznie na zimno, przy temperaturze powietrza od 5 do 10 stopni Celsjusza.
Roślina ta uwielbia plenery, nie boi się przeciągów i uwielbia częste wietrzenie. Wytrzymuje pracę klimatyzatorów. Bez wyjątku wszystkie schizanthusy można wynieść na zewnątrz, a nawet wykorzystać jako rośliny doniczkowe w ogrodzie. Świetnie czują się na balkonach i tarasach, na parapetach ze stale otwartym oknem.
Podlewanie i wilgotność powietrza
Jak wszystkie obficie kwitnące rośliny, schizanthus uwielbia stabilną wilgotność gleby. Całkowite wyschnięcie podłoża może przerodzić się w zatrzymanie kwitnienia, ale schizanthus też nie lubi nasiąkania wodą. Idealne dla nich jest standardowe podejście do podlewania – kolejny zabieg przeprowadza się, gdy wierzchnia warstwa podłoża wysycha, utrzymując tym samym jego równomierną wilgotność.
Nie ma specjalnych zasad podlewania tej rośliny, wystarczy nie wylewać wody na łodygi i liście – i nie będzie problemów. Jeśli schizanthus nadal kwitnie w połowie jesieni, a tym bardziej zimą, to zgodnie ze zmianami warunków konieczne jest zmniejszenie częstotliwości i intensywności podlewania oraz dokładniejsze kontrolowanie stopnia wysuszenia podłoża między procedury. Sadzonki zimowe są podlewane bardzo ostrożnie i minimalnie.
Schisanthus świetnie nadaje się do doniczek z automatycznym nawadnianiem i różnymi systemami automatycznego nawadniania kroplowego, które pozwalają faktycznie ograniczyć pielęgnację do usuwania więdnących kwiatów.
Schizanthus są niewrażliwe na wilgotność powietrza, ale zbyt obfite opryskiwanie może prowadzić do pojawienia się i rozprzestrzeniania zgnilizny liści. Ale jeśli roślina nie zapewni chłodnych temperatur w zalecanym zakresie, opryski pomogą schizanthusowi poradzić sobie z nadmiernym upałem.
Opryskiwanie odbywa się tylko z drobno zdyspergowanej butelki z rozpylaczem, upewniając się, że liście nie są mokre. Możesz zainstalować dowolny nawilżacz domowy (na przykład tacę z mokrymi kamykami).
Najlepszy opatrunek na schizanthus
Roślina aktywnie się rozwija i bardzo obficie kwitnie. A jeśli chcesz podziwiać „storczyka ubogiego człowieka” przez ponad sześć miesięcy, będziesz musiał pamiętać o ciągłym uzupełnianiu składników odżywczych aktywnie wchłanianych z gleby. Opatrunek wierzchni przez cały okres kwitnienia (a raczej od etapu pączkowania do końca kwitnienia) przeprowadza się dość intensywnie, z częstotliwością 1 raz na 7-10 dni.
Pierwsze karmienie w fazie pączkowania najlepiej wykonywać z częstotliwością 1 raz na 2 tygodnie, dopiero po otwarciu pierwszego kwiatu przełączyć się na częstotliwość standardową.
W przypadku schizanthus lepiej używać nie specjalnych nawozów do pięknie kwitnących roślin, ale złożonych nawozów mineralnych.
Przycinanie schizanthus
Tego lata bardzo ważne jest terminowe usuwanie więdnących kwiatów, aby początek procesu tworzenia nasion nie przeszkadzał w tworzeniu nowych pąków. Jeśli kwitnienie schizanthus kończy się, jest skąpe lub z powodu zaniedbań w pielęgnacji było krótkie, roślinę można przyciąć o jedną trzecią wysokości, stymulując nową falę kwitnienia. Częściowe przycinanie – skracanie tylko pojedynczych nie kwitnących pędów – pozwoli utrzymać stałe tempo kwitnienia, zastępując jednocześnie stymulujące przycinanie całej rośliny.
Schizanthus w kulturze pokojowej wcale nie traci swojej zdolności do perfekcyjnego stania w krojach i bukietach.
Przeszczep i substrat
Schizanthus wymaga dość specyficznego podłoża. Optymalne pH dla tej kultury wynosi 6,0 do 6,5. Standardowe neutralne mieszanki glebowe dla schizanthus nie sprawdzą się, ale klasyczne podłoża uniwersalne będą całkiem wygodne.
Głównym zadaniem jest zapewnienie roślinie najbardziej żyznych, luźnych gleb o wysokiej zawartości organicznej oraz wyeliminowanie ryzyka zagęszczenia. Jeśli sam skomponujesz mieszankę gleby, wymieszaj liście i glebę drzewną w równych częściach, dodaj trochę piasku i zadbaj o dodatek rozluźniający – perlit, agroperlit, keramzyt itp.
W centrach kwiatowych często do gleby dodaje się mech, aby uzyskać bardziej stabilną wilgotność podłoża. Schizanthus nie odmówi dodawania do gleby trwałych nawozów, co pozwoli maksymalnie uprościć i zrezygnować z regularnych klasycznych opatrunków.
Przeszczep schizanthus jest potrzebny tylko w przypadku samodzielnej uprawy sadzonek. W takim przypadku roślina, gdy rośnie, musi być na czas przeniesiona do dużych doniczek (dla bujnego krzewu lepiej robić to nie pojedynczo, ale 2-3 rośliny w jednym pojemniku), ponieważ pełne wypełnienie ziemnej śpiączki doprowadzi do zatrzymania wzrostu.
W przypadku schizanthus stosuje się dość duże pojemniki o średnicy od 20 do 30 cm, podczas przesadzania sadzonek grudka gliniana jest całkowicie utrzymywana, starając się uniknąć nawet najmniejszego kontaktu z korzeniami. Na dnie zbiorników należy ułożyć wysoką warstwę drenażową.
Nie spiesz się, aby przesadzić zakupiony schizanthus: roślina nadal będzie musiała zostać wyrzucona i nie ma potrzeby przenoszenia przeładunku. Jeśli chcesz wymienić pojemnik na bardziej dekoracyjny, użyj go jako zewnętrznej, dodatkowej „skorupy”.
Choroby i szkodniki
Schisanthus są niezwykle wrażliwe na zamoczenie liści, co prowadzi do pojawienia się i szybkiego rozprzestrzeniania się zgnilizny. Niebezpieczna dla tego lata w pomieszczeniach i innej choroby – szara pleśń, która również rozwija się wraz z nasiąkaniem wodą, ale tym razem – podłoże. Wielu hodowców preferuje ryzyko utraty pięknie kwitnących okazów z powodu chorób grzybiczych, opryski prewencyjne, które przeprowadza się na etapie wzrostu sadzonek przy użyciu dowolnego fungicydu ogólnoustrojowego.
Spośród szkodników owadzich mączliki są najbardziej irytujące dla schizanthus, które należy zwalczać jak najwcześniej i przy obowiązkowym stosowaniu środków owadobójczych.
Typowe problemy z uprawą:
- rozciąganie pędów przy słabym oświetleniu;
- słaby kwitnienie w cieniu;
- naruszenie kształtu, przerzedzenie pędów, wyblakłe liście i brak kwitnienia przy niewystarczającym karmieniu.
Uprawa schizanthus z nasion
Ta coroczna, nawet w kulturze pokojowej, rozmnażana jest wyłącznie przez nasiona. Nie wysiewa się ich w typowych porach, ale w zależności od tego, kiedy chcesz zobaczyć pierwsze kwiaty na roślinie. Aby kwitnienie schizanthu rozpoczęło się w kwietniu, konieczne jest wysianie nasion w sierpniu i wrześniu, ale w przypadku kwitnienia, które rozpoczyna się dopiero latem, nasiona należy wysiewać jak zwykłe rośliny jednoroczne – w lutym lub w pierwszej połowie marca .
Do siewu letnio-jesiennego rośliny wysiewa się jako zwykłe sadzonki – w płytkich pojemnikach, lekko przykrywających glebą. Kiełkowane pod folią, w świetle i w cieple (około 18 stopni i nie więcej), a po pojawieniu się drugiej pary liści sadzonki zanurzają się w małych pojedynczych pojemnikach lub dużych pojemnikach z odległością między krzewami od 10 do 15 cm.
Najtrudniejszą rzeczą jest utrzymanie roślin do wiosny, ponieważ schizanthus do pomyślnego zimowania potrzebują maksymalnego chłodu – około 5 stopni Celsjusza (nie mniej niż 3 i nie więcej niż 10 stopni), a także jak najjaśniejszego oświetlenia. Wraz z nadejściem wiosny i wzrostem godzin dziennych (przybliżony czas to czas, kiedy większość letnich roślin wysiewa się na sadzonki, w marcu), schizanthus ponownie przesadza się do pełnoprawnych pojemników na rośliny domowe o średnicy 20 do 30 cm, umieszczając 1-3 rośliny w jednej doniczce i zaczynając je hodować jak zwykłą roślinę doniczkową.
Podczas siewu w lutym-marcu schizanthus uprawia się w taki sam sposób jak rośliny jednoroczne, czekając na uwolnienie drugiej pary prawdziwych liści (zasady siewu są takie same). Ale roślina jest zanurzona nie w pojedynczych pojemnikach, ale w stałych doniczkach po 3 egzemplarze, natychmiast zaczynają szczypać pędy i, jeśli to konieczne, wykonywać podwiązkę. Uprawy i sadzonki są utrzymywane w temperaturze od 15 do 18 stopni, wygodnej dla dorosłych osobników.
Przy uprawie sadzonek tej rośliny pamiętaj, że musisz spróbować uratować nie tylko najsilniejsze sadzonki, ale także te najbardziej zwyczajnie wyglądające. Schizanthus ma niesamowitą cechę: zwykle najbardziej opóźnione okazy kwitną najlepiej – tworzą kwiaty z najjaśniejszymi wzorami i plamami, dziwaczne i bardziej różnorodne niż na najsilniejszych sadzonkach.
