Jednym z najbardziej malowniczych i kolorowych krzewów orientalnych w kulturze wewnętrznej jest dom nandina. To wyjątkowa roślina o bardzo efektownych liściach i kędzierzawej koronie, od której piękna nie sposób oderwać wzroku. Liście nabierają szczególnego uroku w zimnych porach roku, kiedy ich kolory zmieniają się jak pod wpływem kaprysu akwareli. Nawet zamiłowanie do chłodu nie przeszkadza tej roślinie w zdobywaniu coraz większej popularności. Nandina jest słusznie zaliczana do elitarnych rodzajów roślin domowych. Ta kapryśna cudowna roślina nie jest dla wszystkich, uwielbia uwagę i troskę.
Nandina domestica
Spis treści:
Nandina – „święty bambus” i jego spektakularna zmiana koloru
Wśród roślin domowych nandina po prostu nie ma konkurentów. W szeregach upraw wiecznie zielonych spektakularne akwarele z tak rzeźbionymi liśćmi są rzadkością. Unikalna, elitarna, kapryśna, rzadka, wyjątkowa – jakkolwiek nazwiesz nandina, wszystkie epitety będą uzasadnione. Tutaj i na Zachodzie roślina bardzo lubi być nazywana „świętym bambusem”. A ta piękna nazwa doskonale oddaje wyjątkowe piękno tego luksusowego krzewu pod każdym względem. Ale powoduje to również wiele zamieszania: ani przez charakterystyczne cechy, ani pochodzenie nandyn nie mają nic wspólnego z bambusami, a przydomek ten otrzymały prawdopodobnie ze względu na tendencję do wypuszczania pędów korzeniowych, za cienkie łodygi i podobny kształt złożonych liści.
Ten uroczy krzew występuje w naturze tylko w Japonii i Chinach. Dlatego nie dziwi fakt, że jest uważany za jeden z najbardziej orientalnych w wyglądzie. Własność domu nandina (Nandina domowa) do rodziny Berberysów.
To, czym Nandina nie może się pochwalić, to różnorodność. Rodzaj Nandina jest reprezentowany przez pojedynczy gatunek krzewów ozdobnych. Ale brak różnorodnych form wcale nie sprawia, że ta roślina doniczkowa jest nudna. Po pierwsze, w sprzedaży są reprezentowane przez odmiany różniące się kolorem liści, kwitnieniem i jagodami. Po drugie, nawet najbardziej skromna nandina wciąż wydaje się dziwaczną perfekcją.
Dom Nandiny (Nandina domowa) – krzewy zimozielone, rzadziej drzewa zwarte, nawet w naturze ograniczone do maksymalnej wysokości 4-5 m, rzadko dorastające do jednego metra w uprawie wewnętrznej (w sprzedaży głównie odmiany karłowate). Nandina wyróżnia się praktycznie nierozgałęzionymi, prostymi, cienkimi pędami oraz zwartym, płytkim systemem korzeniowym. Jej korona jest zwiewna, graficzna, oszałamiająco elegancka. Nie przeszkadza to jednak roślinie w aktywnym uwalnianiu licznych pędów korzeniowych. Nawet kora Nandiny jest bardzo malownicza. Zmieniając kolor z liliowo-beżowego na szaro-brązowy, obnoszące się podłużne żłobienia, podbija swoją stonowaną matowością. Nandiny uprawiane są w formie krzewu wewnętrznego z gęstą malowniczą koroną lub w formie bonsai.
Główną dumą domu Nandina są luksusowe rzeźbione liście. Trzy lub dwa razy pierzaste, złożone liście tej piękności dorastają do 40 cm długości, choć niełatwo dostrzec ich strukturę z daleka, korona wydaje się tak maswerkowa i jednolita. Trójkątne liście składają się z błyszczących, rombowych, przypominających pióro płatków liści, których spiczasty wierzchołek doskonale podkreśla wdzięk rośliny. Gęsta konsystencja liści nie sprawia, że cała roślina wydaje się bardzo jasna i bujna. Nandina postrzegana jest z daleka jako kultura drobnolistna, ale proporcje pierzastych liści dorastają do 10 cm długości, elegancję podkreśla długi ogonek liści (do 15 cm) oraz ogonki liści pierzastych dochodzące do 3 cm długość, która nadaje koronie lekkości.
Kolorystyka liści tego niezwykłego krzewu w pomieszczeniach jest hipnotyzująca. Pokaz akwareli w roślinach w pełni manifestuje się w zimnych porach roku, ale pewien „zapowiedź” można zaobserwować przez cały rok. Młode liście, o przytłumionym czerwonym, ceglasto-brązowym odcieniu, stopniowo zmieniają kolor na ciemnozielony, tak jakby czerwień była stopniowo rozmywana przez kolor podstawowy. Pomimo swojego statusu wiecznie zielonego, nandina zmienia kolory w zależności od pory roku. Jesienią rozpoczyna się pokaz akwareli, podczas którego liście stopniowo i nierównomiernie przebarwiają się w olśniewające rubinowoczerwone odcienie, a „przejściowe” odcienie wyglądają niezwykle atrakcyjnie. Zimą nandina wygląda jak jasny szkarłatny cud, powoli i nierównomiernie zaczyna brązowieć i żółknąć. Ale zmiana na brązową łuskę nie oznacza, że roślina wkrótce zrzuci liście: im bliżej wiosny, tym silniejszy pojawia się zielony kolor i liście są ponownie przemalowywane, tak że młode, czerwonawe liście błyszczą na ich tle. Cały rozwój rośliny jest podkreślony zabawą ponownego kolorowania akwarelą i to właśnie ta cecha sprawia, że domowa nandina jest tak wyjątkową rośliną. Już luksusowo kolorowa nandina ma wiele odmian o barwnej, intensywnie czerwonej, fioletowej, wielobarwnej barwie.
Ale cud kolorowej korony to nie jedyny talent rośliny. Przy odpowiednim zimowaniu roślina również kwitnie. Kwitnienie koronki rozpoczyna się w czerwcu i trwa tylko kilka tygodni. Małe kwiaty są zaskakująco oryginalne: białe działki są zagięte do tyłu, podkreślając sześć masywnych pręcików wokół słupka. Mimo niewielkich rozmiarów kwiaty są bardzo piękne. Ale wielkość kwiatostanów jest jeszcze bardziej zaskakująca: niezwykłe kwiaty są zbierane w bardzo duże i półprzezroczyste ażurowe wiechy kwiatostanów, których długość może przekraczać 30 cm, a po kwitnieniu wiążą się duże olśniewające jagody, stopniowo nabierając szkarłatno-rubinowego koloru . Owoce ze spiczastym wierzchołkiem o średnicy do 1 cm wyglądają na tej roślinie jak luksusowe koraliki.
Nandina domowa 'Manon’
Rosnące warunki dla pokoju nandine room
Kiedy wychwala się piękno nandyn, nie ma przesady. Ta roślina nie ma sobie równych. Ale nawet z kaprysu zasługuje na miano wyjątkowej maminsynki. Nandina to nie tylko roślina dla wszystkich: jest niezwykle wymagająca pod względem wilgotności, niezmiennie intensywnego oświetlenia i temperatur, nawet w ciepłym sezonie. A można go polecić tylko doświadczonym kwiaciarniom, które szukają ekskluzywnej dekoracji do swojej kolekcji. Odporność rośliny na warunki nie zmienia się niezależnie od formy uprawy, jest to charakterystyczne zarówno dla nandynek krzewiastych, jak i bonsai.
Oświetlenie dla nandiny i jej umiejscowienie
Nandiny w pomieszczeniach muszą bardzo ostrożnie wybierać miejsce. Dla tej rośliny konieczne jest dobranie stabilnych warunków, a oświetlenie powinno pozostać niezmienione przez cały rok. Światłolubność rośliny wymaga doboru odpowiednich miejsc na parapetach lub zapewnienia dodatkowego oświetlenia. Bezpośrednie światło słoneczne, z wyjątkiem miękkiego poranka i wieczoru, jest przeciwwskazane dla tego piękna, oświetlenie powinno być jasne, ale rozproszone. W okresie jesienno-zimowym nandina musi być uzupełniana, aby utrzymać nawykowy reżim rośliny. Nandina dobrze reaguje na sztuczne oświetlenie.
Dom Nandiny świetnie czuje się na zachodnich i wschodnich parapetach okiennych, w pobliżu witryn wystawowych i przeszklonych ścian, pasują do niej jasne korytarze lub hole. Ale Nandina najlepiej rozwija się w ogrodach zimowych o kontrolowanych warunkach.
Zakres temperatur dla nandyny i wietrzenia
Niezależnie od pory roku i etapu rozwoju, nandina home pozostaje miłośnikiem chłodu. Oczywiście latem nie trzyma się go w warunkach nietypowych dla pomieszczeń, ale nie warto pozwolić, aby temperatura wzrosła powyżej 20 stopni. W zakresie temperatur od 18 do 20 stopni roślina zachowuje wysoki efekt dekoracyjny i zawsze się podoba.
Zimą nandina zostaje przeniesiona do chłodniejszych pomieszczeń. Za komfortową temperaturę dla tej rośliny uważa się od 7 do 13 stopni Celsjusza, dopuszczalne są krótkotrwałe przeziębienia.
Nandynki uwielbiają świeże powietrze, częstą wentylację i chętnie spędzą lato w ogrodzie w miejscach osłoniętych. Lepiej chronić roślinę przed przeciągami. Nandina może być uprawiana jako roślina doniczkowa ogrodowa.
Nandina domestica 'Zmierzch’
Dbanie o nandinę w domu
Nandinam potrzebują opieki i stałej uwagi. Częste inspekcje roślin, sprawdzanie warunków i stanu liści oraz podłoża, wskaźniki wilgotności zapobiegną błędom i na czas poprawią program pielęgnacyjny.
Podlewanie nandyny i wilgotność powietrza
Znalezienie odpowiedniego harmonogramu nawadniania nandiny nie jest trudne. Roślina jest podlewana, aby górna warstwa podłoża w pojemnikach wyschła między zabiegami. Latem podlewanie powinno być obfite, ale niezbyt częste. Zimą są one redukowane, koncentrując się na wysychaniu gleby. Nie wolno dopuścić do całkowitego wyschnięcia ziemnej śpiączki. Szczególną uwagę należy zwrócić na jakość wody: nandina preferuje miękką, osiadłą wodę o tej samej temperaturze co powietrze w pomieszczeniu lub nieco cieplejszą. Dopuszcza się, aby nandina poprawiała wodę poprzez zakwaszanie.
Głównym warunkiem, w którym nandina może być uprawiana w salonach, a nawet w ogrodach zimowych, jest wysoka wilgotność powietrza. Nandina jest najlepiej uprawiana z zainstalowanym nawilżaczem. W takim przypadku wcale nie jest konieczne używanie specjalnych urządzeń: wystarczy paleta lub drugi pojemnik wypełniony wilgotnymi kamieniami ozdobnymi, mchem lub keramzytem. Jednocześnie absolutnie niedopuszczalny jest jakikolwiek kontakt wody z dna doniczki z rośliną i stagnacja wody na dnie doniczki.
Lepiej uzupełnić instalację nawilżacza w okresie wiosenno-letnim regularnym opryskiwaniem. Po schłodzeniu natryskiwanie odbywa się ostrożnie. Do nandyny używaj tylko miękkiej, destylowanej lub oczyszczonej, ciepłej wody i delikatnego sprayu.
Top dressing nandiny i skład nawozów
Nandina jest karmiona w domu ze standardową częstotliwością. Nawozy do tej rośliny stosuje się tylko od marca do września. Optymalna częstotliwość to raz na 1 tygodnie. W okresie jesienno-zimowym karmione są zarówno krzewy, jak i nandynki w postaci bonsai, kierując się instrukcjami otrzymanymi przy zakupie lub zmniejszając o połowę dawkę i częstotliwość nawozów.
W przypadku nandiny wskazane jest wybranie złożonego, uniwersalnego nawozu. Ta uprawa preferuje karmienie na mokro i nie lubi nawozów o długotrwałym działaniu. Jeśli nandina jest uprawiana w formie bonsai, stosuje się do niej specjalne mieszanki nawozów.
Nandina domestica 'Gulf Stream’
Przycinanie i kształtowanie pokoju nandina
Ta roślina doniczkowa nie wymaga przycinania, z wyjątkiem formy bonsai. Brak gęstych rozgałęzień, cienkich, prostych i pełnych wdzięku pędów nie pozwoli na zagęszczenie korony zarówno podczas ściskania, jak i celowego przycinania. Wypuszczanie dużej ilości młodych pędów jest stymulowane przez skrócenie najstarszych gałęzi o jedną trzecią, a wycinanie ich z częstotliwością 1 raz na 3-4 lata kontrolują wielkość i odmładzają krzew. Formowanie bonsai sprowadza się najczęściej do odsłonięcia dolnej części pędów, ograniczenia wielkości rośliny poprzez usunięcie pędów i części pni. Łatwiej jest kupić już uformowaną Nandinę, niż później nadać jej styl i kształt.
Jedynym niezbędnym środkiem jest regularne usuwanie starych, wysychających liści, których roślina nie zawsze zrzuca sama od dołu.
Przeszczep i substrat dla nandina
Konieczna jest zmiana pojemników na roślinę tylko wtedy, gdy poprzednia doniczka jest całkowicie opanowana. Młode nandiny przesadza się co roku, ale dla dorosłych wystarczy przeszczepić 1 raz na 3, a nawet 4 lata. W latach, kiedy nie wykonuje się przeszczepu, konieczna jest wymiana wierzchniej warstwy podłoża na świeżą.
Nandyny są zwykle hodowane w dużych wanienkach lub dużych doniczkach o równych proporcjach, powiększając pojemnik o kilka centymetrów.
W przypadku nandiny domowej wybiera się uniwersalną, luźną i lekką mieszankę gleby. Podłoże doskonale nadaje się do dekoracyjnych roślin liściastych. Jeśli sam mieszasz glebę, możesz użyć równych części piasku, darni i gleby liściastej. Kultura jest mało wymagająca w stosunku do odczynu gleby, dobrze czuje się w glebie o pH od 4 do 6,5, ale nadal preferowana jest gleba lekko kwaśna.
Przeszczep odbywa się bez odsłaniania korzeni, przy minimalnych kontaktach i usuwaniu wierzchniej warstwy skażonego podłoża. Na dnie pojemników należy ułożyć wysoką warstwę drenażu o grubości co najmniej 6 cm w przypadku doniczek klasycznych i około 1/3 wysokości pojemników w przypadku bonsainów. Szyjki korzeniowej rośliny nie wolno zakopywać w ziemi. W razie potrzeby możesz ograniczyć objętość systemu korzeniowego, przycinając go do bardziej kompaktowego rozmiaru.
Domowe nandina bonsai
Choroby i szkodniki nandina
Nandyny są dość odporne, ale przy niewłaściwej pielęgnacji mogą cierpieć na przędziorki lub mszyce. Lepiej zwalczać szkodniki środkami owadobójczymi.
Wśród tych roślin powszechne jest plamienie mozaikowe, co łatwo zauważyć po charakterystycznych żółtych plamach na liściach. Najczęściej rośliny są zarażane przed zakupem. Lepiej poradzić sobie z tym problemem za pomocą fungicydu ogólnoustrojowego.
Typowe problemy z uprawą:
- zrzucanie liści w temperaturach powyżej 20 stopni;
- częściowa lub całkowita utrata liści w suchym powietrzu;
- plamy na liściach pod wpływem promieni słonecznych;
- żółknięcie liści przy podlewaniu twardą wodą, brak żelaza lub magnezu;
- blanszowanie liści przy niedostatecznym oświetleniu i przy braku nawożenia;
- rozciąganie pędów i wyrastanie słabych gałęzi w słabym świetle.
Reprodukcja nandiny w domu
Nie do końca sprawiedliwe jest przekonanie, że święty bambus jest uważany za jedną z najtrudniejszych do rozmnażania roślin. Reputację takiej rośliny można raczej przypisać jej wysokiej wartości i elitarnemu statusowi niż prawdziwym trudnościom.
Najłatwiejszym sposobem rozmnażania nandyn jest oddzielenie wzrostu korzeni. Roślina tworzy potomstwo w bardzo dużych ilościach, a podczas przesadzania można oddzielić kilka roślin od krzewu macierzystego i posadzić w osobnych pojemnikach.
Powolne ukorzenianie się sadzonek wcale nie oznacza, że nie możesz wyhodować swojej nandiny z gałązek. Najważniejsze jest, aby użyć pędów częściowo zdrewniałych, wytrzymać sekcje w stymulatorze wzrostu i posadzić je w lekkim podłożu pod maską. Sadzonki korzeniowe domowej nandiny w temperaturze od 20 do 25 stopni. Proces trwa zwykle co najmniej 1 miesiąc.
Nasiona nandina są bardzo rzadkie, pomimo obfitego owocowania rośliny w ogrodach zimowych. Siew jest pożądany do przeprowadzenia natychmiast po dojrzeniu i zebraniu owoców, ale chociaż nie jest wysoki, nasiona zachowują zdolność kiełkowania do 3 lat. Nasiona wysiewa się na głębokość 1-1,5 cm w luźnej i lekkiej glebie. Są również trzymane pod szkłem w wysokich temperaturach (23 do 25 stopni) oraz w jasnym świetle. Sadzonki rozwijają się powoli, są bardzo delikatne, wymagają starannej pielęgnacji i dużej wilgotności.
