Luksusowa tunbergia, zwana w Europie „czarnooką Suzanne” – jedna z najjaśniejszych jednorocznych winorośli ogrodowych. Te tropikalne rośliny są tak dobre w pionowym kształtowaniu krajobrazu, że często pomija się możliwość uprawy różnych rodzajów tumbergi w szklarniach i pokojach. Jak również różnorodność tych roślin, w tym nie tylko dzwonnica. W klimacie umiarkowanym uprawa indoor jest jedynym sposobem na zachowanie tumbergi jako bylin. Jedna roślina stała się gwiazdą pokoju, najbardziej spektakularnym z gatunków krzewów – wyprostowana Thunbergia. Duże i eleganckie kwiaty w kształcie lejka oraz całe liście nadają mu szczególnej szlachetności.
Tunbergia wyprostowana – kwitnący krzew wewnętrzny. Farmer Burea-Uinsurance.com Flora Toskana
Spis treści:
Tunbergia wyprostowana – krzaczasty krewny czarnookich
Wśród gatunków tunbergii większość roślin silnie ozdobnych to pnącza. Kręcone, z elastycznymi pędami do 2 m długości, z łatwością wypełniają wszelkie podpory i zadziwiają jasnością liści w takim samym stopniu, jak obfitość kwiatów.
Gatunki krzewów są mniej powszechne i prawie nigdy nie są wykorzystywane w kulturze ogrodniczej. Ale z drugiej strony w szklarniach i pomieszczeniach znacznie lepiej sprawdziła się tumbergia krzewiasta. Podczas gdy skrzydlate tunbergia i inne gatunki pnące cierpią z powodu braku oświetlenia w pomieszczeniach, krzewy, takie jak tunbergia erectus, dobrze przystosowują się do pomieszczeń mieszkalnych.
Ściśle mówiąc wyprostowana tunbergia (Thunbergia erecta) nie można zaliczyć do krzewów pełnoprawnych. Wytwarza cienkie, proste, niekontrolowanie rozciągające się na ponad metr i opadające pędy, łatwo przybierające kształt półliany (bez formowania).
Ale opadające gałęzie nie powinny wprowadzać w błąd. Czworościenne, mocne, słabo rozgałęzione, cienkie, ale uderzająco liczne gałęzie tunbergii tworzą mocne i bujne krzewy.
Wysokość rośliny jest zwykle ograniczona do 60-70 cm, ale w rzeczywistości wszystko zależy od przycinania: wyprostowana tumbergia wewnątrz może być zarówno bardziej zwarta, jak i większa. Przy uprawie na zewnątrz ta tunbergia może przekraczać 1,5 m.
Są to krzewy szybko rosnące, które mogą zakwitnąć w drugim roku po wyhodowaniu z nasion i zwykle osiągają pełny efekt dekoracyjny w trzecim lub czwartym roku po wysianiu. Zdolność do rozwoju wymaga przycinania, ale także pozwala roślinie szybko się regenerować i dobrze radzić sobie z uszkodzeniami.
Liście tej tunbergii są typowe dla całego rodzaju. Siedzą parami, dość rzadko, z dużymi międzywęźlami, co stwarza iluzję znacznie rzadszej i bardziej wdzięcznej korony niż w przypadku winorośli ogrodowych, a zwłaszcza uskrzydlonej tunbergii. Maksymalna długość liści wynosi 7 cm, są trójkątno-jajowate, z podstawą w kształcie klina, mocno zaostrzoną końcówką i postrzępioną krawędzią.
W przeciwieństwie do innych tunbergii, te wyprostowane nie charakteryzują się miękkim brzegiem, co nadaje liściom stonowany, niebieskawy kolor. Główny ciemnozielony kolor o zimnym odcieniu jest silnie złagodzony przez matowość powierzchni.
Thunbergia erecta. Farmer Burea-Uinsurance.com Flora Toskania
Jak kwitnie wyprostowana tumbergia?
Tunbergia wyprostowana kwitnie bardzo obficie. Na długich szypułkach z kątów liści wykwitają pojedynczo, niezbyt duże, ale duże kwiaty o średnicy do 5 cm. Kwiaty w kształcie lejka z dość dużą i wąską rurką i szeroko otwartą koroną przypominają kształtem powój i gloksynia. Jasna, prawie biała rurka, duże działki kielicha podkreślają ciemną, fioletowo-liliową barwę płaskiej pięciopłatkowej korony i jeszcze bardziej rozjaśniają żółto-pomarańczową plamę w kranach.
Nie jest to najbardziej pachnąca roślina, ale w zamkniętym pomieszczeniu jej lekki i bardzo przyjemny, nienarzucający się zapach jest znacznie lepiej wyczuwalny niż na zewnątrz.
Tunbergia wyprostowana, jak wszystkie tunbergia, kwitnie w ogrodzie tylko od połowy lata do nadejścia silnych mrozów. Ale w kulturze pokojowej jest jedną z kandydatek do roli stale kwitnącej rośliny wieloletniej. Przy odpowiednim doborze warunków i wysokiej jakości pielęgnacji kwitnienie może trwać nawet podczas chłodnej zimy. Początek kwitnienia zależy bezpośrednio od rodzaju oświetlenia rośliny. W przypadku braku dodatkowego oświetlenia, wyprostowana tunbergia kwitnie od maja do września.
Wyprostowana tunbergia ma kilka form dekoracyjnych o innych kolorach. Biało-kwiatowe Alba – odmiana drobnokwiatowa o ciemnych liściach. I tu Caerulea – bardzo ciekawy kształt o jaśniejszym i jaśniejszym odcieniu liliowo-fioletowego koloru.
Tunbergia erecta alba (Thunbergia erecta Alba). Farmer Burea-Uinsurance.com Shanti Dhama
Warunki wzrostu dla wyprostowanej tumbergi w pomieszczeniach
Do udanej uprawy tego gatunku wystarczy zadbać o chłodne zimowanie i odpowiednie oświetlenie. To typowa roślina kwitnąca, niezbyt wymagająca i niezbyt kapryśna. Pod wieloma względami tunbergia w pomieszczeniach jest podobna do zwykłych krzewów i drzew w pomieszczeniach z wyraźnym okresem uśpienia. Jeszcze ważniejsze jest dla nich tylko świeże powietrze.
Oświetlenie i rozmieszczenie
Tunbergia erectus bardzo dobrze dopasowuje się do każdego jasnego miejsca. W przeciwieństwie do wielu upraw ogrodniczych nie boi się bezpośredniego nasłonecznienia i lekkiego zacienienia (ale nie należy eksperymentować z mocnym cieniem). Im jaśniejsze oświetlenie, tym obficiej kwitnie ta roślina i tym gęstsze jej liście.
Za najlepsze miejsce dla tunbergii wzniesionej uważa się parapety wschodnie i zachodnie, a także częściowo południowe. Świetnie czuje się w pomieszczeniach biurowych, holach, holach, oranżeriach – gdzie nie ma problemów z oświetleniem i niskimi temperaturami.
Dobre oświetlenie wyprostowanej tunbergii będzie wymagane nawet podczas zimowania. Mimo przejścia w chłód, roślina nadal wymaga normalnego oświetlenia. W przeciwnym razie krzew rozciągnie się, zrzuci liście i najprawdopodobniej umrze. Jeśli zmienisz tuńczyka w bardziej oświetlonym miejscu na zimowanie lub zorganizujesz dodatkowe oświetlenie, możesz osiągnąć kontynuację okresu kwitnienia.
Zmieniając miejsce, lepiej stopniowo dostosowywać tumbergię do zmian oświetlenia, bez narażania jej na silne stresy.
Kontrola temperatury i wentylacja
Wyprostowany thunberg bardzo trudno nazwać odpornym na ciepło. Roślina ta, uprawiana zarówno w pomieszczeniach, jak i szklarniach, preferuje umiarkowane temperatury i raczej chłodną zawartość. W okresie aktywnego wzrostu tej tumbergi jest całkiem wygodnie w zwykłych temperaturach pokojowych od 21 do 25 stopni Celsjusza. Lepiej unikać nagłych skoków tych wskaźników, szczególnie podczas kwitnienia rośliny.
Okres uśpienia dla wszystkich tuńczyków uprawianych jako byliny powinien być taki sam. Nie należy dopuścić do spadku temperatury poniżej 12-15 stopni (tunbergia wyprostowana może wytrzymać 10 stopni ciepła, ale tylko przez krótki czas). Optymalna temperatura powietrza przez całą zimę to około 15-16 stopni.
Jeśli nie ma możliwości zapewnienia chłodnego zimowania, niezwykle trudno będzie zachować tumbergię i lepiej jest używać jej jako rośliny jednorocznej, zastępując ją nowymi wyhodowanymi z sadzonek.
Latem Tunbergia woli przebywać na zewnątrz lub w pomieszczeniach ze stale uchylonymi oknami. Świetnie prezentuje się w ogrodach i na tarasach, a na balkonie może wzbogacić kolekcję roślin. Możliwe jest wyniesienie wyprostowanej tumbergi na świeże powietrze, gdy tylko temperatura w nocy przekroczy 15 stopni. Jednocześnie lepiej chronić wyprostowaną tumbergię przed przeciągami w pokojach.
Tunbergia woli przebywać na świeżym powietrzu w okresie letnim. Farmer Burea-Uinsurance.com slottstradgarden
Dbanie o wyprostowaną tumbergię w domu
Nie jest to najłatwiejsza roślina do pielęgnacji, ale nie można nazwać Tunbergii kapryśną. Standardowe podlewanie i karmienie, regularne przycinanie i usuwanie więdnących kwiatów to tylko niektóre z niezbędnych elementów pielęgnacji. Aby uniknąć problemów z rośliną, wystarczy ją ściśle monitorować, zauważając wszelkie odchylenia od normy.
Podlewanie i wilgotność powietrza
W przypadku wyprostowanej tunbergii standardowa strategia nawadniania dla wszystkich upraw z wyraźnym okresem uśpienia jest w porządku. Przez całą fazę aktywnego sezonu wegetacyjnego tuńczyki są obficie podlewane, zapobiegając stagnacji wody na paletach i wysuszeniu tylko wierzchniej warstwy gleby. Po zakończeniu kwitnienia lub, nawet jeśli trwa, wraz z nadejściem jesieni i skróceniem czasu trwania dnia, podlewanie jest stopniowo ograniczane. A do czasu przeniesienia do chłodu roślina jest przenoszona na lekką wilgotność podłoża.
Ale pozostawienie podłoża do całkowitego wyschnięcia przez cały rok nie jest dobrym pomysłem. Tunbergia wyprostowana podczas suszy częściowo zrzuca liście, choć dość szybko się regeneruje, ale znacznie traci efekt dekoracyjny. Średnia częstotliwość podlewania tej rośliny wynosi do 4 razy w tygodniu latem i 1 raz na 2 tygodnie zimą.
Tunbergia wyprostowana preferuje średnią wilgotność, w bardzo suchym środowisku cierpią jej liście. Ale nie ma potrzeby podnoszenia wskaźników poprzez instalowanie stałych nawilżaczy. Optymalne wartości wilgotności to około 50-60%. Zazwyczaj w przypadku tej uprawy wystarczy zwykły oprysk liści. Podczas kwitnienia procedury te należy wykonywać bardzo ostrożnie, aby krople wody nie spadły na pąki i kwitnące kwiaty.
Liście tego rodzaju tunbergii można zetrzeć z kurzu wilgotną gąbką.
Top dressing i skład nawozu
Nawozy stosuje się do wody do nawadniania tuńczyka tylko w fazie aktywnego wzrostu i do końca kwitnienia. Jeśli kwitnienie trwa jesienią lub zimą, nawożenie zmniejsza się o połowę. Wiosną i latem sprowadzane są raz na 1 tygodnie.
Tunbergia erectus reaguje równie dobrze na nawozy mineralne, jak i organiczne. W tym celu rośliny stosują uniwersalne nawozy o zrównoważonym składzie pierwiastków. Rzeczywiście, przy niewystarczającej ilości azotu roślina nie uwolni masy liści, która jest tak niezbędna dla bujnej korony.
Ale nie powinieneś do tego używać czystych nawozów azotowych, preferując złożone preparaty. W okresie pączkowania można wykonać kilka opatrunków z nawozami o wysokiej zawartości potasu.
Przycinanie i kształtowanie pionowej tumbergi
Większość lian tunbergowych po kwitnieniu jest przycinana dość mocno. Wyprostowaną tunbergię można odciąć tylko łatwo, nie więcej niż jedną trzecią długości gałęzi i w zupełnie innym czasie. Jeśli nie wykonujesz regularnego corocznego przycinania, w trzecim roku krzewy tracą efekt dekoracyjny i muszą zostać zastąpione nowymi roślinami. Przycinanie kardynalne na tej tunbergii nie jest przeprowadzane i nie daje rezultatów.
Najlepiej przycinać w trzeciej dekadzie lutego lub na początku marca, zanim roślina zacznie rosnąć i przesadzać. Głównym zadaniem przycinania jest pobudzenie obfitszego kwitnienia rocznych pędów.
Podobnie jak w przypadku każdej innej rośliny, przycinanie sanitarne jest również obowiązkowe dla tumbergi – wycinanie słabych, uszkodzonych, nieproduktywnych i najstarszych gałęzi.
Formowanie rośliny w bardziej zwarte krzewy należy rozpocząć od pierwszego roku, aby nie trzeba było zbyt mocno przycinać gałęzi, aby zachować ich kształt w przyszłości. Z tego krzewu nie można stworzyć schludnych, ścisłych postaci. Szczypanie pędów stymuluje pogrubienie rośliny.
Pomimo stanu krzewu, tunbergia jest wyprostowana, zwłaszcza jeśli roślina jest duża i nie jest zahamowana we wzroście, najczęściej wymaga podparcia dla utrzymania wyprostowanego kształtu. Montaż siatek lub podpór okrągłych jest potrzebny tylko w przypadku tunbergii, której wysokość przekracza 60 cm.
Podobnie jak w przypadku tunbergii ogrodowej, w przypadku tunbergii wyprostowanej należy regularnie przycinać więdnące kwiaty, ponieważ tworzenie się nasion przestaje kwitnąć.
Podobnie jak w przypadku tunbergii ogrodowej, w przypadku tunbergii wyprostowanej należy regularnie szczypać więdnące kwiaty. Farmer Burea-Uinsurance.com Flora Toskana
Sadzenie, pojemniki i podłoże
Ta roślina nie wymaga corocznego przesadzania. Tylko bardzo młode rośliny są przesadzane corocznie przez pierwsze dwa lata. W przypadku tunbergii dorosłej wystarczy przeładunek z częstotliwością 1 raz na 2-3 lata.
W przypadku tunbergii stosuje się średniej wielkości, standardowe pojemniki o wysokości nieco przekraczającej średnicę. Wymagane są otwory drenażowe.
Thunberg erectus można uprawiać wyłącznie na luźnej, przepuszczalnej i pożywnej glebie. Wybierając gotowe podłoża, warto poprzestać na specjalnych mieszankach glebowych dla drzew i krzewów lub uniwersalnym podłożu o gruboziarnistej fakturze. Jeśli gleba jest mieszana niezależnie, lepiej jest preferować prostą mieszankę gleby z równymi częściami próchnicy, piasku i darni. Dla tej rośliny odpowiednie są tylko neutralne lub lekko kwaśne podłoża.
Jeśli konieczne jest zainstalowanie podpór dla rośliny, odbywa się to przed przeniesieniem jej do nowego pojemnika. Na dnie zbiorników układany jest wysoki drenaż. Gleba nie jest mocno zagęszczona podczas przesadzania.
Choroby, szkodniki i rosnące problemy
Wprowadzając się do pomieszczeń, tunbergia nie traci wytrzymałości. Nawet w zamkniętych szklarniach lub pomieszczeniach mieszkalnych jest wyjątkowo odporny na choroby i szkodniki. Tylko w pobliżu już zainfekowanych upraw i poważnego naruszenia warunków mogą na nią wpływać mączliki lub przędziorki.
Reprodukcja wyprostowanej tunbergii
Pomimo tego, że wyprostowaną tunbergię można również wyhodować z nasion, najczęściej stosuje się inną metodę – sadzonki. Wierzchołki pędów pozostałe po przedwiosennym cięciu skraca się do sadzonek o długości 8-10 cm, traktowanych przyspieszaczami ukorzeniania. Łatwo zapuszczają korzenie w wodzie, piasku i podłożu.
W przypadku tunbergii nie jest nawet konieczne (choć pożądane) tworzenie warunków szklarniowych. Po ukorzenieniu rośliny sadzi się w kilku kawałkach w osobnych pojemnikach. Mogą kwitnąć już w tym roku.
Nasiona roślin można uzyskać tylko poprzez sztuczne zapylenie. Wysiewa się je wiosną, na zwykłym podłożu piaszczysto-torfowym, pogłębionym o 3-5 mm. Do kiełkowania potrzebne jest umiarkowane ciepło (około 18-20 stopni) i jasne oświetlenie, przykryte folią lub szkłem z codzienną wentylacją.
Sadzonki nurkują lub przerzedzają się na etapie drugiego prawdziwego liścia. Taka tunbergia zakwitnie w pełni dopiero w drugim roku, ale pierwsze kwiaty można docenić jesienią.
